Saturday, January 13, 2007

African People and their Names For God.
Prof. John Mbiti

ABALUYIA (Kenya): Wele, Nyasaye, Nabongo, Khakaba, Isaywa.
ACHOLI (Uganda): Juok or Jok, Lubanga
ADJURU (Côte d’Ivoire): Nyam
AFUSARE (Nigeria): Daxunum
AKAMBA (Kenya): Mulungu, Ngai, Mumbi, Mwatuangi, Asa

AKAN (Ghana): Nyame, Nana Nyankopon, Onyame, Amowia, Amosu, Amaomee, Totorobonsu, Brekyirihunuade, Abommubuwafre, Nyaamanekose, Tetekwaframua, Nana, Borebore

ALUR (Uganda, Congo DR): Jok, Jok Rubanga, Jok Nyakaswiya, Jok Odudu, Jok Adranga, Jok Atar

AMBA (Uganda): Nyakara
AMBO (Zambia): Lesa, Cuta

ANKORE (Uganda): Ruhanga, Nyamuhanga, Omuhangi, Rugaba, Kazooba, Mukameiguru, Kazooba Nyamuhanga

ANUAK (Sudan): Juok
ARUSHA (Tanzania): Engai

ASANTE (Ghana, Côte d’Ivoire): Nyame, Onyankopon, Bore-Bore, Otumfoo, Otomankoma, Ananse Kokroko, Onyankopon Kwame

AUSHI (Zambia): Makumba
AZANDE (Sudan): Mbori or Mboli, Bapaizegino
BACHWA (Congo): Djakomba, Djabi
BACONGO (Angola): Nzambi
BAKENE (Uganda): Gasani
BAKWENA-TSWANA (Botswana): Modimo
BALESE (Congo): Katshonde, Tole, Mongo, Mbali, Londi
BALUBA (Congo): Leza, Lesa-Waba
BAMBARA (Mali): Jalang
BAMBUTI (Congo): Arebati, Epilipili, Baatsi
BAMILEKE (Cameroon): Si
BAMUM (Cameroon): Njinyi or Nui, Yorubang
BANEN (Cameroon): Hoel, Kolo, Ombang

BANYARWANDA (Rwanda): Imana, Hategekimana, Hashakimana, Habyarimana, Ndagijimana, Habimana, Bizimana, Bigirimana, Ruremakwaci

BANYORO (Uganda): Ruhanga.
BARI (Sudan): Ngun
BAROTSE (Zambia): Lesa, Nyambe

BARUNDI (Burundi): Imana, Rangicavyose, Rugiravyose, Indavyi, Rurema, Rugoba, Haragakiza, Harerimana, Rutunga, Rutangaboro, Segaba, Umusemyi, Mushoboravyose, Nyeninganyi, Rushoboravyose, Ntakimunanira, Inchanyi, Ruremabibondo, Rufashaboro, Ntirandekuva

BASA (Nigeria): Agwatana
BASOGA (Uganda): Kibumba, Kiduma, Kyaka, Nambubi, Lubanga
BASUTO (Lesotho): Molimo
BAVENDA (South Africa): Raluvhimba, Mwari
BAYA (Central African Republic): So, Zambi
BEIR (Sudan): Tummu

BEMBA (Zambia): Lesa, Mulungu, Mwandanshi, Tengenene, Katebebe, Kaleka-Misuma, Kapekape, Kalamfya-Milalo, Kanshiwabikwa, Kashawaliko, Mulopwe, Mwine-twalo, Nalusandulula, Naluntuntwe, Nalwebela, Nafukatila, Kalenga, Nakabumba, Ndubulwila

BENA (Tanzania): Mulungu
BINAWA (Nigeria): Kashiri
BIRIFOR (Ghana): We, Nawe, Wene, Yini
BONDEI (Tanzania): Mlungu
BONGO (Sudan): Loma, Hege
BORAN (Ethiopia, Kenya): Waqa
BULU (Cameroon): Mebee
BURJI-KONSO (Ethiopia): Illalei, Bambelle,
CHAGGA (Tanzania): Ruwa
CHAWAI (Nigeria): Bawai

CHEWA (Malawi): Mulungu, Namalenga, Leza, Cham'njili, Mphambe, Chisumphi, Chanta, Mlengi, Mlamulili, Mcizi, Mpulumutsi, Mlezi, Wolera, Mtetezi, Muweluzi

CHOKWE (Angola): Kalunga, Zambi
CHOPI (Mozambique): Tilo
DIDINGA (Sudan): Tamukujen
DIGO (Kenya): Mulungu
DILLING (Sudan): Abradi
DINKA (Sudan): Nhialic, Acek, Jok
DOGON (Burkina Faso, Mali): Amma
DOREI (Nigeria): Nillah
DUALA (Cameroon): Loba, Owasi, Iwonde, Ebasi
DUNGI (Nigeria): Kasiri, Kashira
DURUMA (Kenya): Mulungu
EBRIE (Ivory Coast): Nyangka
EDO (Nigeria): Osanobua, Osa
EGEDE (Nigeria): Ohe
EKOI (Cameroon, Nigeria): Osawa, Nsi
ELGEYO (Kenya): Asis
EMBU (Kenya): Ngai
EWE (Benin, Ghana, Togo): Mawu
FAJULU (Sudan): Ngun
FANG (Cameroon, Gabon, Equatorial Guinea): Nzeme, Nyame
FANTI (Ghana): Nyame, Nyankopon
FINGO (South Africa): Qamata
FON (Benin): Mawu-Lisa
GA (Ghana): Dzemawon, Numbo
GAALIN (Sudan): Allat, Uzza, Manat

GANDA (Uganda): Katonda, Kagingo, Mukama, Ssewannaku, Ddunda, Lugaba, Ssebintu, Liisoddene, Nnyiniggulu, Kazooba, Namuginga, Ssewaunaku, Gguluddene, Namugereka

GBARI (Nigeria): Shekohi, Sheshu, Soko, Esse, Sheko
GELABA (Ethiopia): Yer

GIKUYU (Kenya): Murungu, Ngai, Mwenenyaga
GIRYAMA (Kenya): Mulungu
GISU (Uganda): Wele or Weri, Omubumbi, Wele Wehangagi
GOFA (Ethiopia): Tsuossa
GOGO (Tanzania): Mulungu
GRUNSHI (Ghana): We
GUMUZ (Ethiopia): Robboqua, Fogatza, Musa, Musa Gueza
GUSII (Kenya): Erioba (Sun)
GWERE (Uganda): Kibumba
HADYA (Ethiopia): Wa'a
HAYA (Tanzania): Ishwanga
HEHE (Tanzania): Nguluvi
HERERO (Namibia ): Ndjambi Karunga, Mukuru
HOTTENTOS (South Africa): Utixo
IBIBIO (Nigeria): Abassi, Chuku
IDOMA (Nigeria): Owo, Owoico
IGBIRA (Nigeria): Hinegba, Ihinegba
IGBO (Nigeria): Chukwu, Chi, Chineke, Olisa bi n’igwé
IJAW (Nigeria): Egbesu

ILA (Zambia): Leza, Chilenga, Lubumba, Shakapanga, Namulenga, Mutalabala, Namakungwe, Muninde, Chaba, Ipaokubozha, Ushatwakwe, Shakatabwa, Mangwe, Shakemba, Kemba, Namesi, Munamazuba, Luvhunabaumba, Mukubwe, Chembwe, Munakasungwe, Chaba-wakaaba-ochitadiwa, Shikakunamo

INDEM (Nigeria): Osowo
INGASSANA (Ethiopia): Tel
ITSEKIRI (Nigeria): Oritse
IYALA (Nigeria): Owo
JIE (Uganda): Akuj
JUKUN (Nigeria): Shido or Chido, Ama or Ma
JUMJUM (Sudan): Dyong
KADARA (Nigeria): Onum
KAFA (Ethiopia): Yaro
KANGORO (Nigeria): Gwaza
KAIBI (Nigeria): Kashiri or Kashira
KAKWA (Sudan): Nguleso
KAMASYA (Kenya): Asis
KAONDE (Zambia): Lesa
KARAMOJA (Uganda): Akuj
KARANGA (Zimbabwe): Nyadenga
KATAB (Nigeria): Gwaza
KEMANT (Ethiopia): Sanbat
KIGA (Uganda): Ruhanga, Sebahanga, Kazoba, Rugaba, Biheko
KIPSIGIS (Kenya): Asis, Chebtalel, Cheptolel, Chebango, Ngolo
KISSI (Guinea, Liberia): Hala
KITMI (Nigeria): Kashila or Kashiri
KOMA (Ethiopia): Yere Siezi, War, Wal
KONJO (Congo, Uganda): Nyamahanga
KONKOMBA (Ghana, Togo): Omborr
KONO (Sierra Leone): Meketa, Yataa
KONSO (Ethiopia): Bamballe, Adota, Waq
KONY (Kenya): Asis
KOREKORE (Zimbabwe): Wokumusoro, Musiki ,Chikara, Dzivaguru
KPE (Cameroon): Lova or Loba
KPELLE (Liberia): Yala
KRACHI (Togo): Wulbari
KUCA (Ethiopia): Tosso
KUKU (Sudan): Uletet, Ngulaitait or Nguletet
KULLO (Ethiopia): Tosa
KUBA (Congo): Nceme, Mbombo, Njambe
KUNG (Namibia ): Khu, Xu, Xuba, Huwa
KURAMA (Nigeria): Ashili, Bakashili
KYIGA (Uganda): Weri
LALA (Zambia): Lesa, Mulenga, Cuuta, Lucele
LAMBA (Zambia): Lesa
LANGO (Uganda): Jok
LELE (Congo): Njambi
LENDU (Congo): Gindri
LIMBA (Sierra Leone): Kanu, Masala, Masaranka
LOBI (Côte d’Ivoire): Tangba You
LODAGAA (Ghana, Burkina Faso): Na'angmin
LOGO (Congo): Tore, Ore, Ori, Djuka
LOKOIYA (Sudan): Oicok
LOTUKO (Sudan): Ajok, Naijok
LOZI (Zambia): Nyambe
LUAPULA (Zambia): Lesa
LUGBARA (Congo, Uganda): Adroa or Adronga, Adro
LUGURU (Tanzania): Mulungu
LUIMBE (Angola): Nzambi, Kalunga
LUNDA-LUENA (Angola, Congo, Zambia) Nzambi, Kalunga, Sakatanga

LUO (Kenya): Nyasaye, Wang' Chieng', Nyakolaga, Were, Tham, Wuonwa, Wuon kwere, Wuon ji, Ja Mrima, Jan'gwono, Jahera, Nyakalaga, Janen, Wuon Ogendni, Hono, Polo, Wuon lowo, Ratego, Jalweny, Kwar ji, Rahuma, Piny k'nyal, Wuon oru, Ruodh Ruodhi, Wang' Chieng', Nyakolaga, Uworo

LUVEDU (South Africa): Khuzwane, Mwari

MAASAI (Kenya, Tanzania): En-kai, Engai, N'gai, Ai, Parsai, Emayian

MADI (Uganda): Ori, Rabanga
MAHRAKA (Sudan): Mboli
MALE (Ethiopia): Sosi
MDINGE (Guinea, Mali): Gala, Guele, Jalang
MAMVU-MANGUTU (Congo): Mai, Oti, Tore, Kundumbendu, Oto
MAO (Ethiopia): Yere, Yeretsi
MASONGO (Ethiopia): Waqaio
MATENGO (Malawi): Ciuta, Mulungu, Mlezi, Cisumphi
MEBAN (Sudan): Juong
MEKAN (Ethiopia): Tuma
MENDI (Sierra Leone): Ngewo, Leve)
MERU (Kenya): Murungu, Ngai, Mwene inya
MONDARI (Sudan): Ngun
MORU (Sudan): Lu
MOSSI (Burkina Faso): Winnam, Ouennam, Winde, Naba Zidiwinde
MURLE (Ethiopia): Tummu
NAMA (Namibia): Tsui-Goeb (Supreme Being), Cagn or Kaang, Khub, Nanub

NANDI (Kenya): Asis, Cheptalil, Chepkeliensokol or Chepkelienpokol, Chepopkoiyo, Chebonamuni

NDEBELE (Zimbabwe): Unkulunkulu, Umlimo, Mwali
NDOGO (Sudan): Mbiri, Mviri

NGOMBE (Congo): Akongo, Bilikonda, Ebangala, Ebangala-e-mokonda, Eliamokonda, EliMalima, Endandala

NGONDE (Malawi): Kyala, Mbepo Mwikemo, Ndolombwike, Kamanyimanyi, Mpoki

NGONI (Malawi): Unkurukuru, Utixo, Inkosi, Umkulunqango, Uluhlanga, Umkulu Kakulu, Umnikaze we zinto zonke

NKUM (Nigeria): Oshowo, Ebutokpabi
NKUNDO (Congo): Djakomba
NSÓ (Cameroon): Nyuỳ
NUBA (Sudan) Kalo, Elo, Bel, Bel Epti, Kando, Kwarak, Masala, Elem
NUER (Sudan): Kwoth
NUPE (Nigeria): Soko

NYAKYUSA (Tanzania): Kyala, Tenende, Nkurumuke, Chata Kyaubiri, Kalesi, Ndorombwike, Mperi

NYANJA (Zambia, Malawi): Mulungu, Cuata, Leza, Mphamba, Cisumphi, Cimjili Namalenga or Nyamalenga or Mlengi

OKIET (Kenya): Asis
OROMO (Ethiopia, Kenya): Waqa
ORRI (Nigeria): Lokpata
OVIMBUNDU (Angola): Suku, Usovoli
PARE (Tanzania): Kyumbi, Mrungu, Izuva
PITI (Nigeria): Ure
POKOMO (Kenya): Muungu
POKOT (Kenya): Tororut, Ilat
PONDO (South Africa): uDali, uMenzi, u Tixo
PYGMY (Congo): Kmvoum
PYEM (Nigeria): Wudidi
RABAI (Kenya): Mulungu
RISHUWA (Nigeria): Kashiri, Kasiri
RUKUBA (Nigeria): Katakuru
RUMAIYA (Nigeria): Kashillo, Kashira
SAFWA (Tanzania): Nguruvi
SONATA (Congo): Nja
SAN (Botswana, Namibia): Urezhwa
SANDAWE (Tanzania): Waronge, Murungu
SANGAMA (Ethiopia): Zabi
SEBEI (Uganda): Oiki, Oinotet
SERER (Gambia, Senegal): Rog
SHERBRO-BULLOM-KRIM (Sierra Leone): Hobatoke
SHILLUK (Sudan): Juok

SHONA (Zimbabwe): Mwari, Nyadenga, Wokumusoro, Gore, Runji, Chipindikure, Chirozva-mauya Chirazamauya, Sagomakoma, Musiki, Muvumbi, Marure, Musikavanhu, Dzivaguru, Chidziva, Mutangakugara, Muwanikwa, Mupavose, Wemumbepo, Muponesi, Muyaradzi, Muratidzi

SIDAMO (Ethiopia): Magano
SONGHAY (Nigeria): Yerkoy
SONJO (Tanzania): Mugwe, Riob
SOTHO (Lesotho): Molimo, Molimo o matle
SRUBU (Nigeria): Kasiri, Kahiri

SUKUMA-NYAMWEZI (Tanzania): Mulungu, Mungu, Seba, Kube, Kube-Nyangasa, Limi, Linyabangwe, Liwelelo, Ng'wenekili, Ling'wenekili, Likubala

SURI-SUMMA (Ethiopia): Tuma

SWAZI (Swaziland): Mkulumncandi, Umkhulumncandi, Inkosatana, Umvelingquangi

TALLENZI (Ghana, Burkina Faso): We, Wene, Nawe, Nabwe
TEITA (Kenya): Mlungu
TEMBU (South Africa): uTixo
TEMNE (Sierra Leone): Kuru, Kurumasaba
TENDA (Guinea): Hounounga
TESO (Uganda): Akuj, Apap, Edeke, Lokasuban
TEUSO (Uganda): Didikwari, Nakwit
THONGS (South Africa, Mozambique): Tilo, Hosi, Xikwembu
TIKAR (Cameroon): Nyooiy
TIV (Nigeria): Aondo
TLHAPING (South Africa): Modimo

TONGA (Malawi, Zambia): Tilo, Chiuta or Ciuta, Leza, Mlengi, Chata, Nyangoi, Wamu yaya, Wanthazizose, Mkana Nyifwa, Kajeti, Mtaski, Msungi, Mlezi, Mlengavuwa, Mnanda, Mananda, Mangazi

TOPOSA (Sudan): Nakwuge
TORO (Uganda): Nkya, Ruhanga, Kagaba, Nyamuhanga
TSWANA (Botswana, South Africa): Modimo

TUMBUKA (Malawi): Chiuta, Mulengi, Leza, Mwati, Mweni-Nkongono, Kajilengi, Wamtatakuya, Cinyetenyete, Mweneco, Mupi, Cilera-balanda, Karonga wa mabanja, Cimbatakwinya, Kamphanda, Kamanyimanyi, Wamalumya

TURKANA (Kenya): Akuj
TURU (Tanzania): Murungu, Matunda
TWI (Benin, Ghana): Onyankopon
UDHUK (Ethiopia): Arumgimis
URHOBO-ISOKO (Nigeria): Oghene, Oghenukpabe
VAI (Liberia): Kamba
VENDA (South Africa): Nwali
VILI (Congo) : Nzambi Mpungu
VUGUSU (Kenya): Wele
WALAMO (Ethiopia): Tosa
XAM (South Africa): Kaang, Kaggen, Huwu or Huwe
XHOSA (South Africa): uThixo, uDali (Maker, Creator ), uMenzi, uHlanga, Qamata
YACHI (Nigeria): Phahia
YAKO (Nigeria): Ubasi
YAO (Malawi, Mozambique): Mulungu
YORUBA (Nigeria): Olodumare, Olorun, Olofin-Orun
ZALA (Ethiopia): Taosa
ZINZA (Tanzania): Isewahanga, Kazoba, Rugaba

ZULU (South Africa): Unkulunkulu, Inkosi, uDumakade, uGobungqongqo, uGuqabadele, uKqili, uMabonga-kutuk-izizwe-zonke, uSomoganiso, uZivelele.